Emine Erdoğan: Türk mutfağı dünya için güçlü bir cazibe merkezi

Türk Mutfağı Haftası münasebetiyle Kapadokya Üniversitesi Fabrika Yerleşkesi’nde, “Anadoludakiler Kapadokya Pazarı” programı düzenlendi. Programa, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Nevşehir Valisi Ali Fidan, Kapadokya Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Funda Aktan ve Türkiye’de mukim yabancı misyon temsilcileri, büyükelçiler, mutfak şefleri ve gazeteciler ile çok sayıda davetli katıldı.

Emine Erdoğan, programda yaptığı konuşmada, Nevşehir’in vadileri ve peri bacalarıyla, adeta bir masallar diyarı olduğunu belirterek kentin, bereketli topraklarıyla tarımın, büyüleyici doğasıyla da turizmin can damarı olduğunu söyledi. Nevşehir’in gastronominin de kıymetli duraklarından biri olduğunu tabir eden Emine Erdoğan, klasikleşen Türk Mutfağı Haftası vesilesiyle bir ortaya geldiklerini bildirdi. Bu manalı aktifliği hayata geçiren Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Nevşehir Valiliğine teşekkür eden Emine Erdoğan, yurt dışında çeşitli etkinliklerle Türk Mutfağı Haftasını kutlayan dış temsilciliklere de şükranlarını sundu.

“Alev Alatlı hocamızı rahmetle anıyorum”

Kendilerini ağırlayan Kapadokya Üniversitesi’ne teşekkürlerini ileten Emine Erdoğan, “Bu vesileyle merhum Alev Alatlı hocamızı rahmetle anıyorum. O, bu ülkenin yetiştirdiği nadide münevverlerden biriydi. Vefatının üzerinden geçen bu kısa müddette onu hakikaten çok özledik. İnşallah, onun entelektüel mirasını ve memleket sevgisini, genç kuşaklarla buluşturarak yaşatmaya devam edeceğiz. Bildiğiniz üzere hocamız, bundan 20 yıl evvel bu üniversitenin temellerini, mahallî ve ulusal kalkınma gayelerini temel alarak atmıştı. Artık bu vizyonla yetişmiş on binlerce mezunumuz ülkemize hizmet ediyorlar” tabirlerini kullandı.
Üniversitenin, son 4 yıldır gastronomi alanında kıymetli çalışmalar yürüttüğüne, yöresel eserlere görünürlük kazandırarak unutulmuş gastronomi öğelerini ön plana çıkardığına işaret eden Emine Erdoğan, bu çalışmaları gönülden tebrik etti, yaygınlaşmasını diledi.

“Bu yılki temamızı, ‘Klasik Türk Yemekleri’ olarak belirledik”

Emine Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti:

“Türk Mutfağı Haftası’nın gayesi, ülkemizin gastronomi potansiyelini en üst düzeye çıkarmaktır. Mutfağımızın, global ölçekte hak ettiği stratejik bedeli bulabilmesidir. Gün yüzüne çıkmayı ve tadılmayı bekleyen birçok özgün reçetemiz var. O nedenle her yıl farklı bir tema seçerek, Türk mutfağının çok katmanlı ve çok taraflı karakterini ortaya koyuyoruz. Bu yılki temamızı, ‘Klasik Türk Yemekleri’ olarak belirledik. Birbirinden güzel tanımlarımızın, hayatın ve insanın üzerindeki olumlu etkilerine güçlü bir vurgu yapmayı amaçladık.”

Karnıyarıktan çılbıra, revaniden hoşafa kadar birçok klasik tanımın bugün çabucak herkesin meskeninde pişirildiğini belirten Emine Erdoğan, bu yemeklerin mutfakların baş tacı ve mutfağın klâsik, sağlıklı, atıksız ve sürdürülebilir özelliklerinin temsilcileri olduğunu söyledi. Emine Erdoğan, bugün dünyada yaşayan insanların batı tipi beslenmeyle süratle sıhhatini kaybettiğini lisana getirerek şu sözleri kullandı:

“Maalesef, işlenmiş ve hazır besinler, ana beslenme kaynaklarını oluşturuyor. Obezite, diyabet ve kalp hastalığı üzere birçok hastalık, global bir fenomen haline gelen bu batı tipi beslenmenin sonuçlarıdır. İşte bu noktada, mutfağımızın vücut ve ruh sıhhatine olan düzgünleştirici tesirlerinin, milletlerarası platformlarda daha fazla vurgulanması gerektiğine inanıyorum. Açıkçası, şeflerimizden, akademisyenlerimizden ve tüm temsil makamlarından beklentimiz büyük. Bildiğiniz üzere Türk mutfağı, dünya için halihazırda güçlü bir cazibe merkezidir. Gastronomi duraklarımız, değerli birer turizm motivasyonudur. Gastro-diplomasi alanında büyük bir güce sahibiz. Artık bu gücü, mutfağımızın sağlıklı hayat teklifiyle daha da artırabiliriz. Onun şifa sunan taraflarını tanıtarak, insanlığın hizmetine sunmanın, hepimizin ortak vazifesi olduğu inancındayım.”

Türk mutfağının yalnızca lezzetler dünyası değil tıpkı vakitte bir bedeller manzumesi olduğunu söz eden Emine Erdoğan, “Zamanla yarışan çağdaş dünyayı, hayatın ritmiyle ahenkli olmaya davet eder. Son günlerde çok ilgi gören yavaş yemek hareketinin en yanlışsız karşılığıdır. Mesela, tencerede ağır ağır pişen yemek, beşere hayatın aceleye gelmeyeceğini fısıldar. Sabrı ve emeği, ömrün merkezine alır. Sirkeler, turşular, reçeller, hoşaflar üzere eserler, birer tekamül kıssasıdır. Tencerede karıştırılan yemeğe dualar eşlik eder. Yemeğe besmeleyle başlamak, şükürle bitirmek, manevi bir eğitimin temelidir. Yiyeceğe nimet ve rızık nazarıyla bakınca her lokma şifa olur” diye konuştu.

“Sofra etrafında şekillenen ömür pratiklerimize daha çok ehemmiyet vermeliyiz”

Mutfağın, Türk ömür kültürünün de vitrine çıktığı yer olduğunu belirten Emine Erdoğan, Türk meskenlerinin her an konuğa hazır olmasının, en kıymetli ayırt edici özelliği olduğunu lisana getirdi. On kısmetle gelen konuğun birini yiyip dokuzunu bıraktığının herkes tarafından bilindiğini söyleyen Emine Erdoğan, “Son derece cömert ikram kültürümüzün, dünyada eşi gibisi yoktur. O denli ki, sofralarımızda İlah konuğuna hep yer ayrılmıştır. Sofraya bir tabak daha eklemenin, rızkı azalttığına değil çoğalttığına inanırız. Anadolu’nun sınırsız müsamahası, birlik, beraberlik ve dayanışma üzere faziletli hayat öğretileri sofrada somutlaşır. Aile sofraları, muhabbetimizi artıran, bağlarımızı kuvvetlendiren, birbirimizin kederlerinden, sevinçlerinden haberdar olduğumuz meclislerdir. Sofrada bir ortaya gelmek, çocukların duygusal ve zihinsel gelişimine olumlu katkılar yapar. Tüm hayatları boyunca onlara manevi güç verecek, hoş anılar biriktirmelerini sağlar. Aidiyet hislerini geliştirir. Özellikle, Aile Yılı ilan ettiğimiz bu yılda, sofra etrafında şekillenen hayat pratiklerimize daha çok kıymet vermeliyiz. Unutmayalım ki, sofranın kendisi, ruhun besini, gönlün şenliğidir. Böylesi sofralarda birbirine kenetlenen ailenin manevi bağışıklığı artar, olumsuz dış tesirlere karşı korunur” sözlerini kullandı.

“Ülkemizin eşsiz bir zanaat gücü ve tasarım yeteneği var”

Türk mutfağından zanaatlara kadar sahip olunan kültür çeşitliliğin, Anadolu’nun, ikramı ve emaneti olduğunu kaydeden Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Her yörede, sesler, renkler, motifler, tatlar değişir. O nedenle, bu hafızayı vakte karşı dirençli kılmak, özel bir çaba gerektirir. Geçen sene başlattığımız ‘Anadoludakiler’ projemizle, zanaat geleneklerimizi, yöresel eserleri ve üretim tekniklerini muhafazaya aldık. Kooperatiflere, lokal üreticilere ve bayan girişimcilere omuz verdik. Anadolu’nun her bir köşesindeki bambaşka kültür hazinelerini görünür kılmak ve dünyaya tanıtma niyetindeyiz. Zira ülkemizin eşsiz bir zanaat gücü ve tasarım yeteneği var. Bu becerilerimiz, çok büyük bir iltifatı hak ediyor. Bu kapsamda, Anadoludakiler Kapadokya Pazarını kurduk. Kapadokya’nın esaslı mutfağını, varlıklı eser çeşitliliğini ve özgün üretimini bu pazarda bir ortaya getirdik. Burada sahiden binbir emek var.”

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına, valiliklere ve mahallî idarelere şükranlarını sunan Emine Erdoğan, hoş ve halis niyetlerle döktükleri bu alın terinin karşılığını bulacağına, kültürel mirasın geleceğe aktarılacağına inandığını bildirdi. Emine Erdoğan’a konuşmasının akabinde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır tarafından ikram takdim edildi. “Anadoludakiler Kapadokya Pazarı”na ait görüntünün gösterildiği program, aile fotoğrafı çekimiyle sona erdi.

Muftak şefleri ile asma yaprağı salamurası yaptı

Emine Erdoğan, salondaki program sonrası beraberindekilerle “Anadoludakiler Kapadokya Pazarı”nın açılışını gerçekleştirerek kurulan stantları gezdi. Stantlarda sergilenen Kapadokya mutfağına ilişkin yiyecek ve içecekler ile bölgeye mahsus el emeği eserleri inceleyip tatlarına bakan Emine Erdoğan, ürünler hakkında bilgi aldı. Deneyimleme alanlarını da ziyaret eden Emine Erdoğan, Nevşehirli teşebbüsçü bayanlar ve mutfak şefleriyle asma yaprağı basmayı deneyimledi. Emine Erdoğan ayrıyeten çömlek üretimi ve kilim dokumanın evrelerini ustalarından dinledi.

“Anadoludakiler” projesi

Emine Erdoğan’ın himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda, Kalkınma Ajansları ve Bölge Kalkınma Yönetimleri ile yürütülen “Anadoludakiler” projesiyle yöresel eserlerin taşıdığı potansiyelin daha yeterli kullanılabilmesi, üretici-girişimci-tüketici zincirinin daha sağlıklı, katma pahalı ve sürdürülebilir işleyebilmesi amaçlanıyor.

Büyük alıcılar ile mahallî üreticiler ortasında tedarik zincirinin kurulduğu proje sayesinde, eserler belirli standartlar haline getirilerek üreticiler için pazar oluşturuluyor ve üreticilerin sürdürülebilirlikleri sağlanıyor.

Anadolu’nun lokal eser çeşitliliğinin toprağın rahmeti, mutfağın birikimi ve ellerin hüneri formunda 3 kategoriye ayrıldığı proje kapsamında, yöresel tarım, besin ve el sanatları eserleri sergileniyor.

Anadoludakiler projesi kapsamında açılan Kapadokya Pazarı da hem mahallî kalkınmaya hem de turizm iktisadına katkı sağlayacak sürdürülebilir bir model olarak tasarlandı.